Chuyên gia khẳng định kỹ năng này quyết định thành công của trẻ hơn cả IQ, nhưng nhiều cha mẹ lại phớt lờ
16:53, Thứ năm 22/02/2024( PHUNUTODAY ) - Nhiều người đặt quá nhiều kỳ vọng vào IQ giúp con lớn lên thành công nhưng chuyên gia
Có một thời gian người ta nhắc nhiều về chỉ số IQ và điều đó được xem là chỉ số cho thành công. Nhưng cùng với sự phát triển và thay đổi của xã hội thì IQ đã không còn là số 1 nữa. Bà Michele Borba là một nhà tâm lý học giáo dục, nhà văn, người dẫn chương trình nổi tiếng nước Mỹ đã cho rằng kiêng trì là yếu tố quan trọng hơn cả IQ. Bà đã có 40 năm kinh nghiệm giảng dạy và tư vấn với khoa học mới nhất để đưa ra những lời khuyên chân thực, đúng đắn cho phụ huynh, giáo viên về những cách giúp trẻ phát triển đúng đắn.
Bà nói rằng kiên trì là kỹ năng số 1 giúp trẻ trở nên thành công trong cuộc sống. Khi có kiên trì thì con người sẽ không bỏ cuộc khi thất bại và luôn tin mọi nỗ lực sẽ được đền đáp xứng đáng. Bởi thế em bé nào sở hữu lòng kiên trì khi lớn lên vẫn giư được tính này thì càng dễ thành công. Lòng kiên trì tạo ra động lực làm lại ngay cả khi vấp phải thất bại, còn khi không có kiên trì con người ta hay bỏ cuộc giữa chừng, thậm chí bỏ ngay ở điểm sắp chạm vào thành công nên rất nuối tiếc.
Vậy nên, cha mẹ cần phải nắm bắt ngay các cách này để xây dựng tính kiên trì cho trẻ:
1. Tránh những yếu tố làm trẻ nản lòng
Bước đầu tiên là tránh bốn yếu tố làm "trật bánh" sự kiên trì. Ở đây bà Borba sử dụng từ viết tắt "FAIL" như một lời nhắc nhở hữu ích:
* Fatigue (Mệt mỏi): Bảo vệ khả năng tập trung của con bạn bằng cách tuân theo thói quen ngủ đều đặn. Tắt các thiết bị một giờ trước khi đi ngủ và để chúng bên ngoài phòng ngủ vào ban đêm.
* Anxiety (Lo lắng): Áp lực phải thành công có thể gây cảm giác choáng ngợp. Hãy bày tỏ với con rằng tình yêu của bạn dành cho con không phụ thuộc vào mức độ thành công của chúng.
* Identity solely based on fast achievements (Khen ngợi chỉ dựa trên thành tích): Hãy để con bạn hiểu rằng thành công không cố định, và bạn khen ngợi con vì những nỗ lực của con chứ không phải vì kết quả con đạt được.
* Learning expectations that don't match abilities (Kỳ vọng học tập không phù hợp với khả năng): Hãy đặt kỳ vọng chỉ cao hơn một chút so với trình độ kỹ năng của con bạn. Kỳ vọng quá cao có thể gây lo lắng, trong khi kỳ vọng quá thấp có thể dẫn đến buồn chán.
2. Dạy con rằng sai lầm là cơ hội phát triển
Ai cũng có sai lầm, nên cha mẹ cần dạy cho trẻ hiểu sai lầm là cơ hội khi biết sửa sai. Từ đó trẻ can đảm nhận sai và học cách sửa sai.
Cha mẹ cần làm gương, hãy nhận lỗi sai cùng con và nói với chúng rằng: "Không sao cả. Điều quan trọng là con đã cố gắng hết mình". Bạn cũng cần thừa nhận sai và xin lỗi con khi mình sai từ đó con can đảm hơn với sai lầm và sửa sai. Điều này sẽ giúp con nhận ra rằng tất cả chúng ta đều có thể mắc sai lầm và thành công chỉ đến khi bạn không để thất bại đánh gục.
3. Chia nhỏ các nhiệm vụ để giải quyết
Khi không quản lý được thì người ta hay bỏ cuộc thế nên dạy con chia các nhiệm vụ lớn thành các đầu việc nhỏ hơn để dễ quản lý là điều rất quan trọng. Khi có thể phân chia công việc, trẻ sẽ tự tin hơn khi hoàn thành các nhiệm vụ theo đúng thời gian biểu. Khi con có nhiều bài tập về nhà thì hãy hướng dẫn con viết ra từng nhiệm vụ rôi hoàn thành lần lượt để không sót và không áp lực.
4. Ăn mừng những chiến thắng nhỏ
Một sự ăn mừng với chiến thắng nhỏ có thể tạo thêm động lực cho con cái, từ đó giúp con có thêm năng lượng để kiên trì với mục tiêu. Đặc biệt nếu có nhiều thất bai liên tiếp có thể hủy hoại sự kiên trì nên càng cần những lần ăn mừng dù chiến thắng nhỏ để kéo lại. Và hãy động viên con, ví dụ, bạn có thể nói với con: "Lần trước, con đánh vần đúng sáu từ. Hôm nay con đúng tám từ. Đó là một bước tiến. Con đang tiến bộ nhờ sự chăm chỉ của con".
5. Kéo dài sự tập trung của con
Nếu con bạn muốn từ bỏ một bài tập, hãy đặt đồng hồ lên bàn và cài đặt chuông trong một khoảng thời gian thích hợp, phù hợp với mức độ chú ý của bé. Bạn đề nghị con làm bài cho đến khi chuông reo, sau đó con có thể nghỉ ngơi.
Hãy khích lệ khi con làm xong bài trước khi chuông reo, để con thấy mình đạt được thành công. Dần dần, con sẽ tập trung hơn.
6. Khẳng định với con vấp ngã là điều bình thường
Nếu cha mẹ tỏ thái độ thất vọng trách móc con thì con càng dễ bỏ cuộc. Vì thế cha mẹ cần dạy cho con hiểu vấp ngã là bình thường, quan trọng là làm lại, đứng lên. Trẻ bỏ cuộc có thể là do chúng không thể nhìn thấy con đường để thoát khỏi thử thách. Khi đó cha mẹ nên chia sẻ cùng con sự thất vọng này và bày tỏ rằng đó là một cảm giác bình thường. Lúc này điều quan trọng là bạn nên khuyên con nghỉ ngơi để khi quay trở lại có năng lượng hơn. Sau đó hãy xem có thể giúp con được gì, dạy con cách chia sẻ tìm trợ giúp.
7. Khen ngợi những nỗ lực
Nhà tâm lý học Stanford Carol Dweck đã phát hiện ra rằng, khi những đứa trẻ được khen ngợi vì trí thông minh của chúng (Ví dụ: "Con thật thông minh!" ), chúng sẽ ít có khả năng kiên trì hơn. Nhưng khi được khen ngợi về nỗ lực (Ví dụ: "Con đã làm việc rất chăm chỉ, con làm tốt lắm!" ), thì trẻ sẽ có động lực và làm việc tốt hơn.
Để kéo dài sự kiên trì, hãy khen ngợi nỗ lực của con bạn, không phải điểm số hoặc kết quả mà chúng đạt được. Theo nghiên cứu, các thành tích bề ngoài có thể làm giảm sự kiên trì của trẻ. Đó là lý do tại sao điểm số cao hay thành tích học tập khủng là quan trọng nhưng không phải tất cả.
8. Hãy đưa ra những câu khẩu hiệu
Những lời tự nhủ tiêu cực như: "Tôi không thể làm được" hoặc "Tôi không đủ thông minh" làm mất đi sự kiên trì. Giúp con bạn chọn một câu ngắn gọn, tích cực để nói với bản thân khi mọi việc trở nên khó khăn.
Nhắc con lặp lại câu nói đó nhiều lần trong vài ngày cho đến khi con có thể nhớ để tự sử dụng câu nói đó. Ví như: "Mọi thứ không nhất thiết phải hoàn hảo. Tôi sẽ ngày càng tốt hơn nếu tôi tiếp tục cố gắng".
9. Không làm thay con
Nhiều cha mẹ hay nhân danh cha mẹ mà làm thay con cái. Điều đó vô cùng tồi tệ. Hãy để trẻ làm việc của chúng. Cha mẹ tuyệt đối nên tránh nhân danh con mà làm thay con cái. Mỗi lần bạn sửa lỗi cho con mình hoặc làm điều gì đó giùm con, chúng ngày càng phụ thuộc vào bạn nhiều hơn.
